Bij onverklaarde dyspnoe d’effort bij patiënten zonder gekend hartfalen, zonder duidelijke klinische tekenen van hartfalen (diagnostische onzekerheid). Volledigheidshalve worden dan best ook de D-dimeren bepaald ter uitsluiting van longembolen.

Bij een vermoeden van hartfalen op klinische gronden kan men NT-proBNP dus gebruiken als hulpmiddel ter uitsluiting van de ziekte. In de eerste lijn heeft de NT-proBNP-bepaling een hoge negatief-voorspellende waarde (88-98%). Dat wil zeggen dat een negatieve uitslag met grote zekerheid aangeeft dat er geen hartfalen is. De positief-voorspellende waarde is echter veel lager (32-70%). Een verhoogde waarde kan dus ook het gevolg zijn van een andere oorzaak (zie hieronder). Een verhoogde NT-proBNP-concentratie is te gebruiken als indicatie voor aanvullend echocardiografisch onderzoek of voor doorverwijzen naar de cardioloog. Hoe hoger de stijging van het NT-proBNP, hoe sneller cardiologisch nazicht dient te gebeuren.

Onderzoek heeft bepaalde cut-off concentraties voor NT-proBNP gedefinieerd. Onder deze drempelwaarden is hartfalen nagenoeg zeker uitgesloten.

NT-proBNP stijgt ook met de leeftijd. In een chronische situatie ligt de grens voor een normale waarde hoger bij patiënten ≥ 75 jaar om overdiagnose en onnodige verdere onderzoeken tegen te gaan. Bij patiënten met onverklaarde dyspnoe d’effort zijn dit de cut-off waarden:

• < 75 jaar: bij NT-proBNP < 125 pg/mL is er bijna zeker geen hartfalen.
• ≥ 75 jaar: bij NT-proBNP < 400 pg/mL is er bijna zeker geen hartfalen.

De cut-off waarden zijn ook bij acuut hartfalen hoger dan bij chronisch hartfalen. Bij acute dyspnoe is globaal hartfalen bijna zeker uitgesloten bij een NT-proBNP < 300 pg/ml. Bij toenemende leeftijd ligt ook in de acute setting de grenswaarde voor waarschijnlijkheid van acuut hartfalen hoger zoals in deze tabel wordt weergegeven.