Inhibitie van de mineralocorticoid-receptoren (= aldosterone-receptoren) in de nieren.

• Spironolactone: niet-selectief, ook inhibitie van androgeenreceptoren (waardoor gynaecomastie bij mannen) en progesteronreceptoren (waardoor menometrorragie bij vrouwen)
• Eplerenone: zeer selectieve inhibitie van de mineralocorticoïd receptoren (waardoor er geen gynaecomastie of verstoorde menses optreedt).

• Reductie natrium en waterreabsorptie in de nieren: verhoogde natriumexcretie en diurese.
• Reductie kaliumexcretie ('kaliumsparend' diureticum): preventie van hypokaliëmie bij therapie met andere diuretica.
• Reductie orthosympathische activiteit.
• Reductie hypertrofie van myocyten en fibrose in het myocard.

Trials: RALES, EMPHASIS-HF, EPHESUS

• Reductie all-cause en cardiovasculaire mortaliteit
• Reductie hospitalisaties voor hartfalen
• Reductie van symptomen en betere quality of life
• Reductie van plotse dood

Altijd als hartfalen met LVEF ≤ 40% en sterk te overwegen indien LVEF ≤ 50%, tenzij bij contra-indicatie of intolerantie.

• Start 12,5 of 25 mg per dag - op te drijven naar 25 mg per dag, eventueel naar 50 mg per dag.
• Controleer de nierfunctie en het kalium altijd 2 tot 4 weken na het opstarten of na een dosisverhoging.
• Indien kalium > 6 mmol/l:
  • Sluit pseudohyperkaliëmie uit.
  • Bij symptomen of mogelijk reële hyperkaliëmie: stop MRA en overleg met de behandelende cardiolog en/of nefroloog.
  • Lees: hyperkaliëmie.
• Dosisaanpassingen:

• Hyperkaliëmie, tenzij deze gecorrigeerd wordt met aan kaliumbinder en de GFR > 20-30 ml/min is.
• eGFR <20 ml/min.

• Verhoogd risico op nierinsufficiëntie en hyperkaliëmie.
• Zie boven. Spironolactone kan bilaterale, pijnlijke gynaecomastie veroorzaken. In dat geval kan overgeschakeld worden naar Eplerenone in overleg met de behandelende cardioloog, indien aan de terugbetalingscriteria voldaan wordt.
  
  
• Terugbetalingscriteria voor Eplerenone in België:
• Eplerenone is alleen terugbetaald bij mannen met voorafgaand invaliderende gynaecomastie door spironolactone met ook:
  
  
  • HFrEF met LVEF ≤ 40% na een recent myocardinfarct.
  • HFrEF met LVEF ≤ 30%.

• Hypotensie
• Nierinsufficiëntie
• Hyperkaliëmie

Bij spironolactone (NIET bij eplerenone):

• Seksuele disfunctie: impotentie (bij mannen), menometrorragie (bij vrouwen)
• Gynaecomastie: bilateraal, soms pijnlijk (bij mannen)